PGO: mensen moeten zelf gezond willen zijn

PGO vanuit het perspectief van: Thom de Leeuw - huisarts De Leeuw en Buijs Huisartsenpraktijk in Weert

Een belangrijke pijler van het ministerie van VWS is het beschikbaar maken van medische gegevens voor de patiënt (gestimuleerd via programma’s zoals VIPP en MedMij), maar waar staan we nu eigenlijk in deze ontwikkelingen en waar willen we heen? Thom de Leeuw, huisarts in Weert en lid van de adviesraad van samenwerkingsverband Praktijkondersteuning Zuidoost-Brabant, geeft zijn visie op de Persoonlijke Gezondheidsomgeving (PGO). 

Regie op samenwerking
Thom de Leeuw houdt zich al sinds 1991 bezig met automatisering in de huisartsenpraktijk. Destijds voorspelde hij dat we 20 jaar later allemaal digitaal zouden kunnen communiceren in de zorg; helaas is dat nog niet helemaal uitgekomen. De praktijk is weerbarstig. Thom noemt gebrek aan regie en samenwerking als belangrijkste problemen. Het liefst ziet hij dat de huisartsen teruggaan naar één, misschien twee of drie ICT-systemen. “Want je kunt wel allerlei koppelingen maken, maar in de praktijk is dat toch vrij weerbarstig, dus hoe minder systemen hoe beter. Het probleem is dat we in een vrije markt leven waarin niet echt gestuurd wordt in die dingen.”

Toch is Thom positief. Met de verjonging van de huisartsen en het vervallen van kasteeltjes, ziet hij de samenwerking verbeteren. In zijn eigen regio wordt samengewerkt in het ketenzorgnetwerk Praktijkondersteuning Zuidoost-Brabant (PoZoB), opgericht door de huisartsen zelf. Thom verwacht dat door de ketenzorg ook meer gestuurd zal gaan worden, waardoor er minder systemen komen en een betere communicatie. Een gunstige ontwikkeling, vindt hij: “Huisartsen moeten zelf maar eens beslissingen nemen als ze vooruit willen.”

 “Huisartsen moeten zelf maar eens beslissingen nemen als ze vooruit willen.”

Ketenzorg
Binnen de praktijk waar Thom werkzaam is, hebben ze sinds een paar maanden een website met patiëntportaal, vertelt hij. Daarin kan hij lab uitslagen doorgeven aan patiënten, inclusief zijn eigen commentaar en uitleg. Daarnaast zijn ze binnen PoZoB gestart met een platform voor de ketenzorg in de regio. Het keteninformatiesysteem Care2U helpt bij de afstemming van processen binnen de zorgketen en ondersteunt bij het opstellen van een persoonsgericht zorgplan voor patiënten met chronische aandoeningen zoals diabetes en COPD. Alhoewel ze al een tijd bezig zijn, loopt het nog langzaam. "Dit is de doelgroep die op dit moment de meeste zorg nodig heeft, vandaar dat we daarmee starten", aldus Thom. "Aan de andere kant is dit een groep die zichzelf niet helemaal goed regelt, dus het zal niet de makkelijkste zijn." Het doel is dat mensen hun eigen ziektebeeld gaan beheren en managen. Thom denkt dat ook de regering een rol speelt om iedereen daarin te motiveren: “Digitale middelen zijn mooi, maar ze moeten wel gebruikt worden.” 

Het idee van een PGO vindt Thom de Leeuw goed. "Mensen hebben recht op hun eigen gegevens." Maar met data alleen kom je niet veel verder. Belangrijk is volgens hem dat mensen ook het beleid rondom deze gegevens kunnen inzien en begrijpen: wat doen we ermee en waar gaan we naartoe? Als je zelf meer inzicht heb in wat er rondom jouw zorgproces gebeurt, dan voel je jezelf ook gemakkelijker betrokken daarin." Thom denkt dat ook de kosten van gezondheidszorg inzichtelijk moeten worden in een PGO. Niet om scheidingen te maken, benadrukt hij, maar mensen mogen best wat meer besef krijgen van wat het kost.

Gezond willen zijn
Volgens Thom moeten de vraagstukken in de zorg breed worden aangepakt. “Het is eigenlijk heel maatschappelijk, je mag de zorg nooit alleen zien.” Hij pleit ervoor om te beginnen bij de basis. Initiatieven zoals sporten voor kinderen zijn daarom heel belangrijk. Als je iets wilt bereiken, is het belangrijk dat je het zelf voordoet en laat zien hoe je gezond kunt leven of met beperkingen kunt omgaan. Hij denkt dat ook door alle nieuwe technologie, zoals activiteitmeters in telefoons en horloges, mensen zich bewuster zullen worden van hun gezondheid. Deze data kunnen straks doorgegeven worden aan een PGO, zodat mensen meer feedback krijgen op hun eigen gezondheid.  

Uiteindelijk moet er een kentering komen in het maatschappelijk denken van mensen volgens Thom de Leeuw. De doelstelling van PoZoB van volgend jaar is dat alle mensen gezond willen zijn. "Wij moeten dat niet willen, maar de mensen zelf." Nu wordt de verantwoordelijkheid vaak neergelegd bij de zorgverlener, terwijl mensen steeds meer duidelijk moeten krijgen dat de verantwoordelijkheid bij henzelf ligt. "Het gaat dus over preventief vooruit denken om gezond te leven. Daar is het hele gezondheidsplatform een stukje van."

De doelstelling van PoZoB van volgend jaar is dat alle mensen gezond willen zijn. "Wij moeten dat niet willen, maar de mensen zelf."